De Snoertheorie van Voebe de Gruyter

Verschenen in Mister Motley, themanummer over Het Kantoor, september 2009.

“Ik was in het gemeentehuis van het Belgische Vorst, om wat zaken te regelen, toen de kantoorvloer mijn aandacht trok. Het grit van de vloer deed me heel erg denken aan plaatjes die ik had gezien in een boek over de snaartheorie. Wat mij ook opviel was de landerigheid van de mensen die zich achter hun bureau leken te vervelen, misschien al jarenlang. Opeens stelde ik mij voor hoe vief ze zouden worden als zij van de snaartheorie zouden weten.

“Dit zijn dingen die ik me soms afvraag, en in mijn werk ga ik vervolgens aan de slag met die vermoedens. Zo ontstaan theorieën die op zichzelf niet persé wetenschappelijk zijn, maar best waar zouden kunnen zijn. De grondslag van mijn Snoertheorie ligt in een boek van Brian Green: The Elegant Universe. Dit boek gaat over de voorvechters van de snaartheorie. De wetenschappers die zich hiermee bezighouden geloven dat deze theorie op een dag alles om ons heen zal kunnen verklaren: het hele grote, maar ook het allerkleinste. Alles komt volgens hen voort uit trillende snaartjes. Deze snaartjes zijn ongelooflijk klein: een miljardste van een biljoenste, van een biljoenste centimeter. Maar ze bestaan wel, het is theoretisch bewezen. De snaartjes zijn volgens de natuurkundigen opgerolde ruimtes, die uit tien andere dimensies bestaan. Vlak langs ons heen zijn er wel tien ruimtes die wij niet kunnen waarnemen. Ongelooflijk toch?

“In het gemeentehuis van Vorst besefte ik opeens dat deze theorie perfect in een kantoor past: de bossen snoeren van computers en telefoons, en de voeten van de gemeenteambtenaren die op het bekraste grit van de houten vloer staan. Ik dacht, ik maak foto’s van de situatie hoe die nu is en leg daar een laag overheen met mijn tekenen en wat uitleg. Zo suggereer ik dimensies die wij niet kunnen zien, maar die er wel zijn. Ik bied de kantoormedewerkers andere ruimtes aan zodat ze kunnen ontsnappen aan de zichtbare werkelijkheid van het kantoor. Deze plek is naar mijn idee toch een soort mentale gevangenis, en volgens mij zitten mensen daar vaak tegen hun zin in.

“Je kunt mijn theorie volgen door mee te reizen in mijn gedachtewereld. Op het eerste gezicht lijken mijn associaties misschien onwaarschijnlijk door het verschil in schaalnivo, maar als je ze toelaat, gaan er letterlijk nieuwe werelden voor je open. In mijn Snoertheorie is alles boven de kantoortafel onze zichtbare realiteit, de werkelijkheid van alledag. Onder het bureau daal je via de snoeren af naar de snaartheorie. Aangekomen op de grond zijn de snoeren snaren geworden: opgerolde ruimtes waar zich andere werelden in bevinden. De mensen van het kantoor staan dus als het ware met hun schoenen op en in de snaartheorie.

“De werknemers dromen tijdens hun werk misschien van een vakantie naar de Costa del Sol, of ze denken aan de boodschappen die ze nog moeten doen. Maar zou het niet veel interessanter en gemakkelijker zijn om op dat moment via hun computerkabels af te dalen naar de grond onder hun voeten en een reis te maken door de opgerolde snaren?

“Eigenlijk probeer ik met mijn werk de ingewikkelde wetenschap wat gewoner te maken. Door met beelden te werken kan ik verschillende werelden met elkaar verbinden. Ik wil bijvoorbeeld laten zien dat er duizenden krachten van invloed zijn op jouw beeldscherm, of op het tafeloppervlak zonder dat je dit beseft. Ooit heb ik overwogen om op latere leeftijd natuurkunde te gaan studeren want ik lees veel boeken over dit soort onderwerpen, maar ik denk dat ik er absoluut niet geschikt voor zou zijn, vooral omdat je je moet conformeren aan allerlei regels. Ik wil toch de vrijheid hebben steeds een stap te kunnen zetten in een ander gebied.”

*************************************

The elegant Universe, Superstrings, Hidden Dimensions, and the Quest for the ultimate theory, Brian Greene
ISBN13: 9780375708114