Blog: ‘Voor of tegen, wat maakt het uit?’

“Voor of tegen? Ik snap het niet, zo ziet het er normaal niet uit,” zei een vrouw gisteren in het stemlokaal. Ze houdt het stembiljet in haar handen, ver voor zich uit. De vrijwilligers  stoppen met ruziën en kijken haar met grote ogen aan. “U moet voor of tegen stemmen, mevrouw,” zegt een van de mensen achter de tafel. De vrouw haalt haar schouders op en loopt naar het hokje. “Voor of tegen wat?” “Mevrouw, u mag niet overleggen als u in het stemhokje staat,” krijgt ze te horen. “Voor of tegen, wat maakt het uit,” roept een oude man die net is binnengekomen.

Eenmaal buiten kijkt de vrouw mij vragend aan” “Wat heeft u gestemd? Tegen toch?” Ik schud mijn hoofd: nee, ik heb voor gestemd. Weer die vragende blik. Ik begin haar uit te leggen dat het een referendum is over de Oekraïne, dat het gaat over de vraag of de EU een handelsverdrag met dit land moet sluiten. Maar dat de uitkomst van het referendum niet bindend is en het verdrag eigenlijk al gesloten.

Ik raak verstrikt in mijn eigen uitleg en vraag haar waarom ze eigenlijk is gaan stemmen. “Je móet toch stemmen in Nederland,” antwoordt zij. Ik zeg haar dat dit niet hoeft. Achter mij snauwt dezelfde oude man ons toe: “Nee, het is een democratisch recht.”